Naast het begraven hebben wij ook zorg voor de monumenten op onze begraafplaats.
Zo is er de zorg voor het in stand houden van de monumentaal 19e-eeuwse landschapsstijl van Sint Barbara, die doet denken aan de plattelandsomschrijvingen uit de boeken van de Amsterdamse schrijver Nescio.
De zorg voor de monumentale grafmonumenten die onder andere afkomstig zijn van de voormalige begraafplaats De Liefde.
En de zorg voor de opvallende kapel en het kantoor welke beiden gemeentemonument zijn.
En we zijn natuurlijk gelegen aan het laatste authentieke stukje van de oude Spaarndammerdijk, die Spaarndam en Amsterdam beschermde tegen het water van het IJ en de Zuiderzee. Ook nu nog doet de dijk dienst als waterkering. Een stukje geschiedenis dat laat zien hoe de omgeving van Amsterdam eruitzag bij de aanleg van de dijk in de 2e helft van de 13e eeuw.
De begraafplaats Sint Barbara is ingewijd op 27 september 1893, dus nu meer dan 125 jaar oud.
De kapel uit 1902 van architect J.J.L. Molenschot, werd in 1958 inwendig verbouwd naar de liturgische en burgerlijke eisen van die tijd. De muur- en plafondschilderingen uit 1901 zijn door de verlaagde plafonds vanaf die tijd niet meer zichtbaar. In 2008 is de kapel, samen met het kantoor, een gemeentelijk monument geworden. Geen rijksmonument, zoals de kapel van de begraafplaats in Crooswijk, maar wel net zo belangrijk als monument. Echter, Amsterdam had al te veel rijksmonumenten binnen zijn stadsgrenzen en zo kon de kapel slechts gemeentelijk monument worden. En daardoor ook minder subsidie krijgen voor onderhoud. In 2008 en 2012 is opnieuw een restauratie uitgevoerd en heeft de kapel zijn huidige staat gekregen.
De vakwerkbouw van de kapel vergt met het Nederlandse wind- en weerklimaat veel onderhoud, zo is in 2020 de buitenzijde opnieuw geschilderd.
Bijzondere grafmonumenten en bekende personen
Op Sint Barbara liggen vele geestelijken begraven die in de afgelopen 150 jaar in een rooms-katholieke kerk hebben gestaan, en er zijn graven van enkele kloosterordes.
In de brede hoofdlaan ligt bijvoorbeeld priester Jhr. H.C.J.M. van Nispen tot Sevenaer, oprichter van de Sint Josephs gezellenvereniging, met als bijzonderheid een reliëf van de Barmhartige Samaritaan, symbool van naastenliefde.
Even verderop ligt de zerk van de oprichter van het dagblad De Tijd, Mgr. J. A. Smits en van de dichter en schrijver Alberdingk Thijm.
Aan de andere kant van de laan leest u bekende familienamen, zoals de naam Bensdorp (cacao en chocolade) en Boldoot (Eau de Cologne). Op het grafmonument van de familie Bensdorp zijn de zeven werken van barmhartigheid uitgebeeld.
Verspreid over de begraafplaats liggen de graven van 6 verzetsstrijders, bv J.A.J. Verleun, gefusilleerd op de Waalsdorpervlakte. Iedere verzetsstrijder heeft zijn eigen bijzondere verzetsverhaal.
In de middenberm aan het begin van de hoofdlaan is een herinneringssteen geplaatst waar op 4 mei wordt stilgestaan bij alle gevallenen.
Ook kunt u een bezoek brengen aan de graven van Manke Nelis, Simon Vinkenoog en vele anderen.
Sint Barbara is de laatste rustplaats voor de onbehuisden via hulp voor onbehuisden en het Drugspastoraat Amsterdam. Eenzaam gestorvenen en personen van wie de naam niet bekend is krijgen op Sint Barbara een eerbiedige begrafenis en laatste rustplaats.
